Οταν η πρώτη μεταμόσχευση αποτυγχάνει, μια δεύτερη μπορεί να προσφέρει καλύτερη επιβίωση σε σχέση με την αιμοκάθαρση

H μεταμόσχευση θεωρείται ως η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία για τη ΧΝΝ αφού βελτιώνει την ποιότητα ζωής και αυξάνει το προσδόκιμο του ασθενούς, ωστόσο τα μοσχεύματα από αποβιώσαντες δότες πολλές φορές παύουν να λειτουργούν μετά από 10-15 χρόνια. Ως εκ τούτου, πολλοί λήπτες έρχονται αντιμέτωποι με την έλλειψη μοσχευμάτων ή την ανοσολογική ευαισθητοποίηση και πρέπει τελικά να επιλέξουν ανάμεσα σε δεύτερη μεταμόσχευση ή να συνεχίσουν κάνοντας αιμοκάθαρση.

Καθώς η απευθείας σύγκριση μεταμόσχευσης ή συνεχούς αιμοκάθαρσης μέσω μιας τυχαιοποιημένης μελέτης δεν είναι δυνατή λόγω ηθικών, βιολογικών και υλικοτεχνικών λόγων, οι ερευνητές πρόσφατα προχώρησαν σε μια αναδρομική μελέτη στην οποία ανέλυσαν στοιχεία από 2346 ασθενείς στην Αυστρία μεταξύ 1980-2019¹, οι οποίοι είχαν μία αποτυχημένη πρώτη μεταμόσχευση.

Στη μελέτη CJASN, οι ασθενείς που προχώρησαν σε δεύτερη μεταμόσχευση σύντομα μετά την πρώτη αποτυχημένη, είχαν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής σε σχέση μ αυτούς που συνέχισαν με αιμοκάθαρση παραμένοντας στη λίστα για μεταμόσχευση. Ο Rainer Oberbauer της Ιατρικής Σχολής της Αυστρίας στη Βιέννη είναι ο συγγραφέας της μελέτης.

Σε δεκαετή παρακαλούθηση, η συνολική θνητότητα ήταν 41%, ενώ οι ασθενείς που είχαν λάβει μόσχευμα δεύτερη φορά είχαν ένα μέσο ορο 5,8 μηνών μακρύτερης επιβίωσης σε σχέση μ αυτούς που παρέμεναν στην αιμοκάθαρση. Η διαφορά στο προσδόκιμο επιβίωσης με τη δεύτερη μεταμόσχευση ήταν χαμηλότερη στους ασθενείς που είχαν μεγαλύτερη περίοδο αναμονής  για τη λήψη του μοσχεύματος μετά την πρώτη αποτυχημένη μεταμόσχευση. Παρόλα αυτά οι ασθενείς που εκαναν τη δεύτερη μεταμόσχευση έζησαν παραπάνω 8 μήνες, αλλα με χρόνο αναμονής στη λίστα λίγοτερο από ένα χρόνο ενώ για χρόνο αναμονής περισσότερο από 8 χρόνια, έζησαν 0,1 περισότερο.

Δεν υπήρξε σημαντική στατιστική διαφορά επιβίωσης στα άτομα που περίμεναν τη δευτερη μεταμοσχευση για διάστημα μεγαλύτερο από 3 χρόνια μετα την πρώτη απώλεια μοσχεύματος.

Αυτό το μειωμένο πλεονέκτημα επιβίωσης ήταν κυρίως συνέπεια της βελτιωμένης σχετικής επιβίωσης μέσα στο χρόνο σε ασθενείς που παρέμειναν σε αιμοκάθαρση αναμένοντας τη μεταμόσχευση, ίσως γιατι αντικατοπτρίζει μία βιολογική επιλογή μακροχρόνιων επιζώντων, σημειώνουν οι συγγραφείς.

Επίσης υπήρξε υψηλότερο όφελος επιβίωσης στις δεύτερες μεταμόσχευσεις νεφρού τα τελευταία χρόνια, σε σύγκριση με τα προηγούμενα, υποδεικνύοντας τα πλεονεκτήματα των σύγχρονων μεταμοσχευτικών τεχνικών. Επιπλέον οι λήπτες μοσχευμάτων από ζώντες δότες φάνηκε ότι είχαν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης απ αυτούς που έλαβαν μοσχεύματα από αποβιώσαντες δότες.

«Τα στοιχεία μας, έδειξαν ότι μία δεύτερη μεταμόσχευση πλεονεκτεί σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής που κερδίζει ο ασθενής, ωστόσο η διαφορά στους μη μεταμοσχευμένους ασθενείς μειώνεται με τον χρόνο αναμονής στη λίστα» ανέφερε ο Oberbauer. Παρόλα αυτά οι ασθενείς μπορεί να έχουν υψηλότερη ποιότητα ζωής όταν μεταμοσχεύονται και ως εκ τούτου θα πρέπει να υποβληθούν σε δεύτερη μεταμόσχευση εάν υπάρχει κατάλληλο μόσχευμα. Ο Oberbauer τόνισε ότι οι ασθενείς με αποτυχημένη πρώτη μεταμόσχευση θα πρέπει να ενταχθούν στη λίστα αναμονής άμεσα, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις για δεύτερη μεταμόσχευση.

Σε ένα συνοδευτικό editorial σημειώνεται ότι οι υποψήφιοι για δεύτερη μεταμόσχευση νεφρού αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό του συνόλου των ατόμων της λίστας αναμονής – για παράδειγμα είναι το 11,8% στις ΗΠΑ και το 27,5% στην Αυστρία².

Οι συγγραφείς του άρθρου αναφέρουν ότι εάν τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης αναπαραχθούν και σε άλλες χώρες, θα πρέπει να καταβληθουν προσπάθειες για την μείωση του χρόνου στη λίστα αναμονής των ασθενών που είναι υποψήφιοι για δεύτερη μεταμόσχευση, μέσω μέτρων όπως η ταχεία επεξεργασία και η «στρατολόγηση» ασθενών με αποτυχημένες πρώτες μεταμοσχεύσεις νεφρού, προτού αυτοί χρειαστούν αιμοκάθαρση.

Δεν υπήρξε σημαντική στατιστική διαφορά επιβίωσης στα άτομα που περίμεναν τη δευτερη μεταμοσχευση για διάστημα μεγαλύτερο από 3 χρόνια μετα την πρώτη απώλεια μοσχεύματος.

Αυτό το μειωμένο πλεονέκτημα επιβίωσης ήταν κυρίως συνέπεια της βελτιωμένης σχετικής επιβίωσης μέσα στο χρόνο σε ασθενείς που παρέμειναν σε αιμοκάθαρση αναμένοντας τη μεταμόσχευση, ίσως γιατι αντικατοπτρίζει μία βιολογική επιλογή μακροχρόνιων επιζώντων, σημειώνουν οι συγγραφείς.

Επίσης υπήρξε υψηλότερο όφελος επιβίωσης στις δεύτερες μεταμόσχευσεις νεφρού τα τελευταία χρόνια, σε σύγκριση με τα προηγούμενα, υποδεικνύοντας τα πλεονεκτήματα των σύγχρονων μεταμοσχευτικών τεχνικών. Επιπλέον οι λήπτες μοσχευμάτων από ζώντες δότες φάνηκε ότι είχαν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης απ αυτούς που έλαβαν μοσχεύματα από αποβιώσαντες δότες.

«Τα στοιχεία μας, έδειξαν ότι μία δεύτερη μεταμόσχευση πλεονεκτεί σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής που κερδίζει ο ασθενής, ωστόσο η διαφορά στους μη μεταμοσχευμένους ασθενείς μειώνεται με τον χρόνο αναμονής στη λίστα» ανέφερε ο Oberbauer. Παρόλα αυτά οι ασθενείς μπορεί να έχουν υψηλότερη ποιότητα ζωής όταν μεταμοσχεύονται και ως εκ τούτου θα πρέπει να υποβληθούν σε δεύτερη μεταμόσχευση εάν υπάρχει κατάλληλο μόσχευμα.

Ο Oberbauer τόνισε ότι οι ασθενείς με αποτυχημένη πρώτη μεταμόσχευση θα πρέπει να ενταχθούν στη λίστα αναμονής άμεσα, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις για δεύτερη μεταμόσχευση.

ΠΗΓΗ: ASN

Βιβλιογραφία

1. Kainz A, et al. Waiting time for second kidney transplantation and mortality. Clin J Am Soc Nephrol. [published online ahead of print December 29, 2021]. doi: 10.2215/CJN.07620621; doi: 10.2215/CJN.07620621; 
2. Fallahzadeh MK, Birdwell KA. Waitlist mortality for second kidney transplants. Clin J Am Soc Nephrol. [published online ahead of print December 29, 2021]. doi: 10.2215/CJN.15021121;