Οξεία νεφρική ανεπάρκεια: συμπτώματα, διάγνωση και θεραπεία

Οξεία νεφρική ανεπάρκεια (που ονομάζεται επίσης και οξεία νεφρική βλάβη) είναι η κατάσταση, στην οποία τα νεφρά σταματούν ξαφνικά να λειτουργούν.

Τα νεφρά  απομακρύνουν τα τοξικά προϊόντα του μεταβολισμού και βοηθούν  στην ισορροπία νερού και ηλεκτρολυτών στον οργανισμό. Όταν τα νεφρά σταματήσουν να λειτουργούν, τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού, τα υγρά και οι ηλεκτρολύτες συσσωρεύονται στο σώμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, που μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και τον θάνατο.

Τι προκαλεί οξεία νεφρική ανεπάρκεια;

Τρεις είναι οι βασικές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν οξεία νεφρική ανεπάρκεια (προνεφρικά, νεφρικά και μετανεφρικά):

• Προνεφρικά. Μία ξαφνική, σοβαρή μείωση της ροής του αίματος προς τα  νεφρά. Αυτό μπορεί να προκληθεί από μία σοβαρή αιμορραγία, έναν τραυματισμό ή μία σοβαρή λοίμωξη, που ονομάζεται σήψη. Επίσης, η στέρηση υγρών (αφυδάτωση) μπορεί να βλάψει τα νεφρά.
• Νεφρικά. Ορισμένα φάρμακα, δηλητήρια ή λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στα νεφρά και οξεία νεφρική ανεπάρκεια. Παραδείγματα τέτοιων φαρμάκων είναι τα αντιβιοτικά, όπως η γενταμικίνη και στρεπτομυκίνη, καθώς και αναλγητικά, όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη. Επίσης, κάποια αντιυπερτασικά και τα σκιαγραφικά, που χρησιμοποιούνται σε ακτινολογικές εξετάσεις, είναι φάρμακα που σχετίζονται με πρόκληση νεφρικής ανεπάρκειας.
• Μετανεφρικά. Ένα ξαφνικό κώλυμα που εμποδίζει την αποβολή των ούρων από τα νεφρά. Αυτό μπορεί να είναι μία πέτρα του ουροποιητικού, ένας όγκος,  ένας τραυματισμός ή μία διόγκωση του προστάτη, που προκαλεί επίσχεση ούρων.

Μεγαλύτερη πιθανότητα οξείας νεφρικής ανεπάρκειας έχουν οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς με μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως η ηπατική ή νεφρική νόσος, ο διαβήτης, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η καρδιακή ανεπάρκεια, και οι παχύσαρκοι. Επίσης, ασθενείς που νοσηλεύονται σε μονάδα εντατικής θεραπείας (Μ.Ε.Θ.), οι οποίοι έχουν υποβληθεί σε μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις ή σε μεταμόσχευση μυελού των οστών.

Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας νεφρικής ανεπάρκειας;

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Μικρή ή καθόλου παραγωγή ούρων
• Οίδημα που εντοπίζεται κυρίως στα πόδια
• Ανορεξία
• Ανησυχία, άγχος, σύγχυση, υπνηλία
• Δύσπνοια, πόνος στον θώρακα

Πως γίνεται η διάγνωση;

Στους ασθενείς που νοσηλεύονται, η διάγνωση συνήθως γίνεται από τις αιματολογικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται για την παρακολούθησή τους. Στους άλλους ασθενείς που θα επισκεφτούν τον γιατρό με κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, η λήψη του ιστορικού και η κλινική εξέταση θα θέσουν την υποψία. Ο γιατρός σας μετά θα ζητήσει κάποιες αιματολογικές εξετάσεις που θα το επιβεβαιώσουν. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν την ουρία και την κρεατινίνη αίματος, καθώς και τον υπερηχοτομογραφικό έλεγχο των νεφρών που θα αναδείξει μία πιθανή απόφραξη.

Ποια είναι η θεραπεία;

Η θεραπεία εξαρτάται από το αίτιο που προκάλεσε τη νεφρική ανεπάρκεια. Σε περίπτωση αιμορραγίας, θα πρέπει να σταματήσει, και να γίνει μετάγγιση αν χρειαστεί. Αν το αίτιο είναι κάποιο φάρμακο, θα πρέπει να σταματήσει άμεσα η χορήγησή του, ενώ, αν υπάρχει κάποιο εμπόδιο που παρακωλύει τη ροή των ούρων θα πρέπει να αρθεί. Παράλληλα, ο γιατρός σας θα ρυθμίσει τη δίαιτα, τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες που θα λαμβάνετε. Δεν είναι σπάνιο να σας υποστηρίξει με κάποιες συνεδρίες αιμοκάθαρσης, μέχρι να αναρρώσουν τα νεφρά και να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες του οργανισμού.

Υπάρχει κίνδυνος η οξεία νεφρική ανεπάρκεια να προκαλέσει μόνιμα προβλήματα;

Αν το πρόβλημα διαγνωστεί νωρίς και αντιμετωπιστεί το αίτιο που το προκαλεί, η νεφρική βλάβη αποκαθίσταται πλήρως σε μερικές ημέρες ή εβδομάδες. Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών, θα μείνει κάποιου βαθμού νεφρική ανεπάρκεια.

Πολύ σπάνια, υπάρχει κίνδυνος η νεφρική ανεπάρκεια να είναι σοβαρή, και οι ασθενείς να χρειάζονται αιμοκάθαρση.

ΠΗΓΗ: ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ