Μεταμόσχευση Νεφρού: όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε πριν αλλά και μετά !

Η μεταμόσχευση νεφρού αποτελεί την ιδανικότερη θεραπευτική επιλογή για μια πιο φυσιολογική, υγιή ζωή. 

Είναι η θεραπεία που μοιάζει περισσότερο με την φυσιολογική λειτουργία των νεφρών σας και βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής και ευεξίας σας. Σας δίνει την ελευθερία να απολαύσετε την κατανάλωση τροφίμων και υγρών, χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς και περιορίζει τις επισκέψεις στο νοσοκομείο.

Η μεταμόσχευση δεν αποτελεί επιλογή για εσάς, εάν είστε αδύναμοι ή έχετε άλλα ιατρικά προβλήματα, που σας κάνουν να μην είστε κατάλληλοι για την συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο όριο ηλικίας στην μεταμόσχευση, αλλά όσο μεγαλώνετε, είναι πιθανό να έχετε σοβαρά προβλήματα υγείας που θα σας καθιστούν ακατάλληλο για μεταμόσχευση.

Από που προέρχονται τα νεφρά που προορίζονται για μεταμόσχευση

ΠΤΩΜΑΤΙΚΟΙ ΔΟΤΕΣ : Αν ο εκλιπών υποστεί εγκεφαλικό θάνατο, ενώ νοσηλεύεται διασωληνωμένος σε Μ.Ε.Θ., τότε μόνο είναι δυνατή η διατήρηση της βιολογικής ζωής των οργάνων με τεχνητά μέσα, ώστε αυτά να μπορούν να ληφθούν προς μεταμόσχευση και να δώσουν ζωή σε άλλους ανθρώπους. Η συγκατάθεση λαμβάνεται από το νομικό εκπρόσωπο του δότη, είτε μέλος της οικογένειας, είτε εξουσιοδοτημένο πρόσωπο.

Διάβασε επίσης: Μεταμόσχευση νεφρού από ζώντα δότη – Τι έχει αλλάξει;

ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΔΟΤΕΣ : τα νεφρά επίσης μπορούν να ληφθούν από έναν ζωντανό δότη που σχετίζεται με τον ασθενή. Υπό την προϋπόθεση ότι ο δότης αξιολογείται προσεκτικά από μία έμπειρη χειρουργική και ιατρική ομάδα.

Ο δότης μπορεί να ζήσει ευτυχισμένα και υγιής με ένα νεφρό. Οι χειρουργικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με την δωρεά νεφρού, είναι σχετικά χαμηλοί.

Τι πρέπει να κάνετε για να εγγραφείτε στην λίστα της μεταμόσχευσης

Βήμα 1^ο

• Μιλήστε με το νεφρολόγο σας, σχετικά με την καταλληλότητά σας για μεταμόσχευση.
• Μάθετε όσα μπορείτε περισσότερα για την επιλογή της μεταμόσχευσης, (οφέλη – κίνδυνοι), προκειμένου να προσδιορίσετε εάν είναι η θεραπεία της επιλογής σας!
• Μιλήστε με άλλους ανθρώπους που έχουν περάσει από αυτήν την εμπειρία.
• Παρακολουθήστε σεμινάρια εκπαίδευσης μεταμοσχεύσεων.
• Διαβάστε εκπαιδευτικά φυλλάδια.
• Επισκεφθείτε μια μονάδα μεταμόσχευσης και μιλήστε με τους ιατρούς.
• Εξετάστε τις πρακτικές πτυχές της μεταμόσχευσης, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών πτυχών – διακοπή εργασίας, μεταφορά στο νοσοκομείο για αρκετές εβδομάδες/μήνες.

Βήμα 2^ο

Κρατήστε τον ευαυτό σε καλή φυσική κατάσταση.

• Είναι σημαντικό να είστε στην καλύτερη σωματική και συναισθηματική κατάσταση της υγείας σας, πριν κάνετε μεταμόσχευση.
• Εάν βρίσκεστε σε αιμοκάθαρση, θα πρέπει να διατηρήσετε το πρόγραμμα αιμοκάθαρσης και να κάνετε καλή κάθαρση.
• Διατηρήστε ένα υγιές εύρος βάρος.
• Να κάνετε τακτικά οδοντιατρικές και δερματολογικές εξετάσεις.
• Βεβαιωθείτε ότι οι εμβολιασμοί σας είναι ενημερωμένοι.
• Οι γυναίκες πρέπει να κάνουν μαστογραφίες και test pap όποτε αυτές απαιτούνται.

Βήμα 3^ο

Κάνετε τις προτεινόμενες εξετάσεις.

• Καρδιολογικές εξετάσεις.
• Εξετάσεις αιμοφόρων αγγείων.
• Ιστολογικές και ιολογικές εξετάσεις αίματος.
• Κοινωνική ή ψυχολογική υποστήριξη εφ όσον χρειαστεί. 
• Ο νεφρολόγος σας, θα σας παραπέμψει στην ομάδα αξιολόγησης μεταμοσχεύσεων, για να αξιολογηθεί η καταλληλότητά σας για μεταμόσχευση.

Τι συμβαίνει όταν γίνεστε δεκτοί στην λίστα

Η κλήση για μεταμόσχευση μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας, οπότε είναι σημαντικό να είστε προετοιμασμένοι για την κλήση αυτή και να είστε διαθέσιμοι, έτσι ώστε να είναι δυνατή η επικοινωνία μαζί σας.

Σημαντικό:

• Εάν πάτε διακοπές ή αλλάξετε τη διεύθυνση ή τα στοιχεία επικοινωνίας ή το τηλέφωνό σας, πρέπει να ενημερώσετε έγκαιρα τον συντονιστή μεταμόσχευσης και το κέντρο αναφοράς.
• Εάν αισθανθείτε αδιαθεσία ενώ περιμένετε να σας καλέσουν για μεταμόσχευση, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το νεφρολόγο σας ή την ομάδα μεταμόσχευσης και να τους ενημερώσετε.

Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας όταν κάνουμε μεταμόσχευση.

Για παράδειγμα:

• Το μεταμοσχευτικό σας κέντρο/νοσοκομείο, μπορεί να απέχει σημαντικά από το σπίτι σας και ίσως χρειαστεί να εξετάσετε το ενδεχόμενο της στέγασης κοντά σε αυτό.
• Ποιος θα σας φέρει στο νοσοκομείο και θα μείνει μαζί σας για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς θα πρέπει κάποιος να σας φροντίζει.
• Ποιος θα φροντίσει την οικογένεια, τα παιδιά, τα κατοικίδιά σας.
• Ποιος θα πάρει την αλληλογραφία σας και ποιος θα ποτίσει τον κήπο σας.
• Ποιος θα πληρώνει τους λογαριασμούς σας.
• Ποια θα είναι τα έξοδά σας.
• Μόλις βγείτε από το νοσοκομείο, θα σας ζητηθεί να κάνετε τακτικές αιματολογικές εξετάσεις και ίσως και κάποιες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις εάν χρειαστεί, για αρκετές εβδομάδες μετά την μεταμόσχευση.
• Πόσο καιρό πρέπει να είστε εκτός εργασίας και πως θα είστε οικονομικά εντάξει.

Διάβασε επίσης: Εγκεφαλικός θάνατος και φυτική κατάσταση

Ένα προσεκτικά μελετημένο σχέδιο, θα βοηθήσει στην ανακούφιση του άγχους τόσο πριν όσο και μετά την μεταμόσχευση.

Πόσο καιρό θα περιμένετε για μια μεταμόσχευση;

Ένας αριθμός παραγόντων, θα επηρεάσει τον χρόνο αναμονής σας για μεταμόσχευση:

Αυτοί περιλαμβάνουν:

• ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ: όλα τα όργανα των δοτών, θα πρέπει να ταιριάζουν σύμφωνα με την ομάδα αίματος, (δότης – λήπτης).
• ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ: μπορεί να έχετε αναπτύξει επιπλέον αντισώματα ως αποτέλεσμα εγκυμοσύνης, προηγούμενης μεταμόσχευσης ή και μεταγγίσεων αίματος, καθιστώντας έτσι πιο δύσκολο να βρείτε ένα κατάλληλο μόσχευμα που να ταιριάζει.
• ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ:  το να υπάρχει ιστοσυμβατότητα μεταξύ του λήπτη και και του δότη, είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Η ομάδα μεταμόσχευσής, θα αναζητά πάντα το καλύτερο μόσχευμα για εσάς. Είναι πιθανό, να λάβετε ένα κατάλληλο μόσχευμα ανεξάρτητα από το πόσο καιρό είστε ενεργός στην λίστα.

Η Μεταμόσχευση

Με την προϋπόθεση ότι οι δικοί σας νεφροί δεν σας προκαλούν προβλήματα, θα παραμείνουν στην θέση τους. Ο νεφρός προς μεταμόσχευση, (το μόσχευμα), τοποθετείται στο μπροστινό μέρος της κοιλιάς σας ακριβώς κάτω από το στρώμα του λίπους. Μπορεί ακόμη και να αισθανθείτε το περίγραμμα του μεταμοσχευμένου νεφρού σας, όταν ξαπλώνετε ανάσκελα. 

Διάβασε επίσης: Η δωρεά νεφρικού μοσχεύματος από ζώντα δότη

Η μεταμόσχευση θα διαρκέσει περίπου 2 με 4 ώρες. Υπάρχουν δύο κύρια αιμοφόρα αγγεία που είναι προσκολλημένα στο νεφρό προς μεταμόσχευση. Το ένα είναι μια αρτηρία που συνδέεται με το αγγείο που παρέχει αίμα στο πόδι σας και η άλλη είναι μια φλέβα, που συνδέεται με το αιμοφόρο αγγείο που επιστρέφει αίμα από το πόδι σας.

Ο ουρητήρας, (σωλήνας που μεταφέρει τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη), συνδέεται με την ουροδόχο κύστη. Μερικοί χειρουργοί θα τοποθετήσουν έναν μικρό πλαστικό σωλήνα (stent), μέσα στον ουρητήρα για να αποφευχθεί η απόφραξη του ουρητήρα ή η διαρροή ούρων από την σύνδεση μεταξύ του ουρητήρα και της ουροδόχου κύστης.

Αυτός ο σωλήνας αφαιρείται μερικές εβδομάδες μετά την λειτουργία του μοσχεύματος μέσω ενός ειδικού ιατρικού εργαλείου, που εισάγεται στην κύστη μέσω του ουρητήρα.

Ένας μικρός πλαστικός σωλήνας (stent), θα τοποθετηθεί στην χειρουργική τομή σας για να διασφαλιστεί ότι το αίμα ή ο ορός δεν θα συλλέγεται γύρω από τον μεταμοσχευμένο νεφρό. Αυτή η παροχέτευση αφαιρείται μέσα σε 3 με 4 ημέρες.

Θα έχετε επίσης έναν καθετήρα τοποθετημένο στην ουροδόχο κύστη σας, για να παρακολουθείτε την ποσότητα των ούρων. Και αυτός συνήθως αφαιρείται εντός 3-4 ημερών.

Η χορήγηση των φαρμάκων κατά της απόρριψης (ανοσοκατασταλτικά), θα ξεκινήσουν να χορηγούνται, μέσω μίας ενδοφλέβιας γραμμής, προτού μεταφερθείτε στο χειρουργείο. Ένας ενδοφλέβιος καθετήρας κεντρικής γραμμής, θα εισαχθεί στην σφαγήτιδα σας όταν θα είστε υπό την επήρεια αναισθητικού. Αυτός ο καθετήρας θα χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση υγρών και πιέσεων κατά την διάρκεια της επέμβασης και για αρκετές ημέρες μετά.

Πόσο καιρό θα μείνετε στο νοσοκομείο

Η αναμενόμενη παραμονή σας στο νοσοκομείο, θα είναι περίπου 7 ημέρες (εάν όλα πάνε καλά), και περισσότερο εάν αντιμετωπίσετε επιπλοκές. Αν ο καινούργιος σας νεφρός αργήσει να λειτουργήσει («αργήσει να ξυπνήσει όπως λέμε»), ίσως χρειαστείτε ακόμη και μερικές θεραπείες αιμοκάθαρσης μετά την μεταμόσχευση. Εάν τα προβλήματα επιμένουν ισως χρειαστεί να γίνουν διάφορες διαγνωστικές εξετάσεις όπως η βιοψία του μεταμοσχευμένου νεφρού.

Πριν πάτε στο σπίτι η νοσηλεύτρια σας, θα σας βοηθήσει να μάθετε τα φάρμακα κατά της απόρριψης του μεταμοσχευμένου νεφρού (ανοσοκατασταλτικά).

Τι θα συμβεί μετά την έξοδο σας από το νοσοκομείο

Για τον πρώτο μήνα μετά την έξοδό σας από το νοσοκομείο, θα σας ζητηθεί να προσέρχεστε σε τακτικά ραντεβού στα εξωτερικά ιατρεία.

Αυτές οι επισκέψεις είναι για να βεβαιωθείτε ότι ο νεφρός σας λειτουργεί καλά και για να αντιμετωπίσετε τυχόν προβλήματα, το συντομότερο δυνατόν.

Τα επίπεδα στο αίμα, η πληγή και η αρτηριακή σας πίεση θα ελεγχθούν και τα φάρμακα θα αλλάξουν ανάλογα με τις ανάγκες σας.

Είναι καλύτερο να ρωτήσετε το Νεφρολόγο σας, για να διασφαλίσετε ότι μπορείτε να ξεκινήσετε την οδήγηση και πάλι με ασφάλεια.

Ο γιατρός σας, θα σας συμβουλεύσει επίσης για την επιστροφή σας στην εργασία και την σωματική άσκηση.

Για πόσο καιρό θα πρέπει να πάρετε τα φάρμακα κατά της απόρριψης (ανοσοκατασταλτικά)

Το σώμα σας δεν θα δεχτεί ποτέ τον μεταμοσχευμένο νεφρό σαν δικό σας, οπότε είναι απαραίτητο να πάρετε τα ανοσοκατασταλτικά σας φάρμακα, όσο χρονικό διάστημα έχετε τον μεταμοσχευμένο νεφρό. Αυτά τα φάρμακα, ωστόσο, συμβάλουν σε μία σειρά από επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένων:

1. ΔΙΑΒΗΤΗ – είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε διαβήτη εάν είστε ήδη παχύσαρκοι ή έχετε οικογενειακό ιστορικό διαβήτη.

2. ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ – επειδή πρέπει να πάρετε τα ανοσοκατασταλτικά σας φάρμακα, θα διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης λοιμώξεων (ιογενείς και βακτηριακές), επειδή το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι κατασταλμένο. Είναι σημαντικό να είστε συνεπής στους ετήσιους εμβολιασμούς της γρίπης και να ζητάτε βοήθεια νωρίς εάν δεν είστε καλά. Συνιστάται επίσης η διατήρηση της σωστής υγιεινής για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου εμφάνισης λοιμώξεων, π.χ. τακτικές οδοντιατρικές εξετάσεις.

3. ΑΛΛΑΓΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ – η μεταμόσχευση μπορεί να προκαλέσει συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα. Αρχικά είναι σκληρή δουλειά, απαιτητική και συχνά απογοητευτική. Η πρενδιζόνη, (ουσία των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων που θα λαμβάνετε), μπορεί να συμβάλει σε αυτές τις αλλαγές στην διάθεσή σας.

4. ΚΑΡΚΙΝΟΣ – ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου, αυξάνεται επειδή το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι κατασταλμένο. Θα ενημερωθείτε για τρόπους μείωσης του κινδύνου εμφάνισης καρκίνων, (π.χ. να καλύπτεστε πάντα όταν βρίσκεστε στον ήλιο, να αποφεύγετε τον ήλιο τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας και να χρησιμοποιείτε αντιηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας).

Πόσο καιρό θα διαρκέσει η μεταμόσχευση

Οι μεταμοσχεύσεις δεν διαρκούν για πάντα. Η μέση διάρκεια ζωής ενός μεταμοσχευμένου νεφρού, είναι περίπου 14 χρόνια. Ένα μικρό ποσοστό ατόμων, μπορεί να έχουν ακόμη το μεταμοσχευμένο νεφρό τους και να έχουν ξεπεράσει τα 30 έτη. Είναι πιθανό να έχετε περισσότερες από μία μεταμοσχεύσεις στην διάρκεια της ζωής σας.

Πως θα καταλάβετε εάν ο νεφρός σας απορρίπτεται

Απόρριψη του μεταμοσχευμένου νεφρού, μπορεί να συμβεί ως αποτέλεσμα της αντίδρασης του ανοσοποιητικού σας συστήματος κατά του μοσχεύματος. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν παρατηρούν καμία αλλαγή και η απόρριψη συνήθως παρατηρείται για πρώτη φορά στις εξετάσεις αίματος. Μερικοί ασθενείς παρατηρούν ευαισθησία στο σημείο του μοσχεύματος, πυρετό και μερικές φορές μείωση της παραγωγής των ούρων.

Πως μπορείτε να φροντίσετε καλύτερα τον εαυτό σας μετά την μεταμόσχευση

Για να φροντίσετε καλύτερα τον εαυτό σας μετά από την μεταμόσχευση θα πρέπει:

• Να παραβρίσκεστε σε όλα τα ιατρικά ραντεβού σας.
• Να παίρνετε τα φάρμακά σας ανελλιπώς.
• Να διατηρήσετε καλές συνήθειες υγιεινής και διαβίωσης.
• Να ελαχιστοποιήστε τον κίνδυνο μολύνσεων και ασθενειών, αποφεύγοντας τα άτομα που είναι άρρωστα.
• Να διατηρήστε ένα υγιές βάρος.
• Να ακολουθήσετε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης μίας θρεπτικής διατροφής και τακτικής άσκησης, (όσο είναι ανεκτή)
• Να πίνετε άφθονο νερό, (ο γιατρός σας, θα σας καθοδηγήσει σχετικά με το πόσο πρέπει να πίνετε).
• Να είστε ασφαλείς όταν εκτίθεστε στον ήλιο. 

Που μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την μεταμόσχευση

Όσο περισσότερα μαθαίνετε για την μεταμόσχευση νεφρού και πως να φροντίζεται τον εαυτό σας, τόσο το καλύτερο. Ρωτήστε το Νεφρολόγο ή την νοσηλεύτρια σας, για τυχόν απορίες που μπορεί να έχετε. Ζητήστε τους να σας πουν κάποιες αξιόπιστες πηγές για να λάβετε περισσότερες πληροφορίες εάν τις χρειάζεστε. Εάν ανησυχείτε για οποιαδήποτε πτυχή της μεταμόσχευσης, πρέπει να ζητήσετε συμβουλές.

ΠΗΓΗ: https://www.edtnaerca.org/resource/edtna/files/CKF_14_Kidney_Transplant.pdf